OORLOG OM RECHT VAN OVERPAD

Twee -notabene – nederlandse buren in Frankrijk kregen onenigheid over een recht van overpad.

De familie BLAUW, eigenaar van huis, erf en tuin 120-122-176 op de kadastertekening ook blauw, en de familie ORANJE, eigenaar van huizen, erf en tuin 121-157-175-188, oranje gekleurd.
De openbare weg in het rood.

Blauw heeft geen directe toegang tot de openbare weg, zijn eigendom is enclavé zoals dat in het frans heet. De wet zegt dan dat hij een recht van overpad heeft op de meest logische manier naar de openbare weg. Via 121 kan niet want het hoogteverschil naar de weg bedraagt ruim 2 meter. Via de noordzijde 126 ook niet want er is een hoogte verschil van 1 meter, en bovendien is de afstand naar de weg groot. De meest logische toegang is zonder niveauverschil en kort via 175-157en 188, door mij gestippeld op het terrein van Oranje.

Blauw kocht zijn bezit in 2003, een bestaand muurtje met hekwerk erop en een toegangshek van 2,50 m stond juist binnen de kadastrale scheiding. In zijn aankoopacte stond duidelijk vermeld een servitude active (Blauw mag iets op het terrein van de Oranje buren): Sinds altijd, een recht van overpad naar de openbare weg te voet, per voertuig of een ander middel. Alles dus duidelijk, geen probleem !

Oranje kocht terzelfder tijd huis en terrein 188, en heeft dus duidelijk waargenomen dat Blauw met zijn auto in- en uitreedt. In 2009 kocht Oranje huis 175 en tuin 121 erbij, en installeerde bloempotten, tafel en stoelen op het overpad gedeelte en belemmerde zo meer en meer de doorgang voor Blauw. In de eigendomsacte van Oranje stond niets over een servitude passive (de buurman mag iets bij jou). Maar aangezien het een perceel enclavé betreft, zegt de wet voldoende.

De sfeer werd steeds grimmiger tot het dit jaar juli vrijwel tot een handgemeen kwam tussen de Blauwen en de Oranje’s. Oranje besloot een aanklacht in te dienen tegen zijn buurman bij de Gendarmerie. Daar werden beide partijen gehoord, en mij werd geadviseerd, in mijn functie van vertaler/adviseur van Blauw, eerst de médiateur (ombudsman) in te schakelen. Zo gezegd zo gedaan, maar de ombudsman mag niet tussenbeide komen in onroerendgoed zaken, daar is de conciliateur (verzoener) bevoegd voor, dus een trede hoger.

De conciliateur vertelde me dat voor dit soort zaken zijn tussenkomst sinds 01.01.2017 verplicht is, alvorens een rechtzaak tegen de buurman aan te kunnen spannen. Per canton is er een conciliateur, benoemd door het Tribunal d’Instance van (in dit geval) Nevers. De tussenkomst is gratis, ik mocht zelf niet vertalen, als zijnde mogelijk partijdig, en de opgetrommelde  vertaler kostte de partijen ook niets. De conciliateur heeft de partijen gezamenlijk gehoord, en ter plaatse een constat d’accord opgesteld, wat Blauw en Oranje getekend hebben (Dus een soort "rijdende rechter").

Oranje heeft het recht van overpad van Blauw erkend en zal het terrein voldoende vrij maken, zodat een auto er vrije doorgang heeft. Blauw mag de overhangende planten van Oranje niet meer afknippen, dat moet Oranje zelf doen, maar Blauw mag wel het onkruid dat bij hem binnen groeit (bramen en brandnetels) uittrekken/afknippen, maar moet het zelf weggooien, niet bij de buren. En er is geconstateerd en erkend dat het scheidingsmuurtje en toegangshek aan Blauw toebehoren, en geheel op zijn terrein staan.

Mocht één van de partijen zich niet aan dit accoord houden, dan kan de andere partij de hulp van de rechtbank inroepen, die zonder meer het constat d’accord van de conciliateur volgt.

Een recht van overpad betekent dat eigenaar en buurman dat gedeelte allebei mogen gebruiken, maar niet bezetten, dus niet parkeren of plantenbakken of tafel en stoelen erop.
Het moet ten alle tijde vrij zijn voor gebruik door de ander.

Zoals gezegd, ook na ruim 40 jaar Frankrijk leer ik nog elke dag. Sinds deze affaire speelde, vraag ik in geval van een servitude active, vóór de overdracht aan de notaris om te willen controleren of dit recht ook ingeschreven is in het kadaster op het perceel van de « passieve » buurman….

Joost Kubbe, makelaar en meer  (kubbe@immoboulevard.com)